१५ आणि १६ फेब्रुवारी २०२५ रोजी नागपूरमध्ये दोन अगदी वेगळ्या प्रवृत्तींचे कार्यक्रम एकाच दिवशी आयोजित करण्यात आले आहेत. एकीकडे ‘महा कुंभ प्रयाग योग’, जिथे पवित्र त्रिवेणी संगमाचे जल हजारो भक्तांसाठी आणले जात आहे, श्रद्धेचा उत्सव भरत आहे, आणि भारतीय संस्कृतीतील एक महान परंपरा शहरात अनुभवता येणार आहे.
तर दुसरीकडे, त्या त्याच दिवशी आणि त्याच शहरात, TSS कॉकटेल फेस्टिव्हल नावाचा मद्य आणि करमणुकीचा उत्सव आयोजित करण्यात आला आहे.
याच दिवशी, नागपूरच्या एका भागात तरुणांना पवित्र स्नानासाठी आणि अध्यात्मिक उन्नतीसाठी प्रेरित केले जात आहे, तर दुसऱ्या भागात दारूचा प्रचार आणि उत्सव साजरा केला जात आहे. ह्याला आपण काय म्हणायचं? हीच आपली संस्कृती आहे का?
भारतीय संस्कृती कोणत्या दिशेने जात आहे?
भारतीय परंपरा संयम, शुद्धता आणि अध्यात्मिक उन्नतीवर भर देणारी आहे. आपले सण हे आत्मसंयम, श्रद्धा आणि एकात्मतेचे प्रतीक आहेत. मग अशा पवित्र दिवशी मद्यपानाला प्रोत्साहन देणारा एक उत्सव का आयोजित केला जातो?
महाकुंभ हे पवित्रतेचे, संस्कृतीचे आणि भारतीय अध्यात्माचे प्रतीक आहे. भारतातील कोट्यवधी लोक या महान पर्वाची वाट पाहतात. मग असे असताना, त्या त्याच दिवशी नागपूरमध्ये मद्याचा उत्सव भरवणे हे योग्य आहे का?
हा कार्यक्रम केवळ मनोरंजनासाठी आहे, असे म्हणणारे असतील. पण मनोरंजनही संस्कृतीला धरून असायला हवे. एखाद्या कॉकटेल फेस्टिव्हलला महाकुंभच्या दिवशी परवानगी देणे हे फक्त एक प्रशासनिक निर्णय नाही, तर हा सामाजिक आणि नैतिकदृष्ट्याही गंभीर विषय आहे.
अशा कार्यक्रमांना बंदी घालावी का?
यास फक्त ‘मनोरंजन’ म्हणून दुर्लक्ष करता येईल का? जर आज महाकुंभच्या दिवशी कॉकटेल फेस्टिव्हल होत असेल, तर उद्या एखाद्या धार्मिक उत्सवाच्या वेळी बार आणि मद्यसमारंभ आयोजित होतील काय?
या कार्यक्रमासाठी परवानगी देणाऱ्या अधिकाऱ्यांनी आपल्या जबाबदाऱ्या नीट समजून घेतल्या का? एकीकडे भारतात मद्यसेवनाचे दुष्परिणाम स्पष्ट दिसत असताना, नागपूरच्या तरुणाईला अशा कार्यक्रमांकडे वळवणे योग्य आहे का?
आता विचार करण्याची वेळ आली आहे…
ही चर्चा केवळ एका उत्सवावर नाही, तर आपल्या संस्कृतीच्या भविष्यासाठी आहे. आज आपण जर अशा विरोधाभासी घटनांकडे डोळेझाक केली, तर उद्या आपल्या संस्कृतीची ओळख कायम राहील का?
प्रशासन, राजकीय नेते आणि समाजातील प्रत्येक नागरिकाने विचार करायला हवा—
आम्ही आपल्या परंपरांचे रक्षण करत आहोत की बाजारूपणाच्या हवाली करत आहोत?
तरुण पिढीला योग्य मार्ग दाखवत आहोत की भरकटवत आहोत?
मनोरंजन आणि संस्कृती यामध्ये समतोल राखण्याची जबाबदारी कोणाची आहे?
“आजच्या निर्णयांवरच उद्याची संस्कृती अवलंबून असेल.” त्यामुळे प्रशासनाने अशा कार्यक्रमांना परवानगी देण्याआधी किमान विचार करायला हवा.
तुम्हाला काय वाटते? नागपूरमध्ये अशा कार्यक्रमांना परवानगी द्यावी का?