मुंबई : रिझर्व्ह बँकेने (आरबीआय) 19 मे 2023 रोजी एक मोठा निर्णय जाहीर केला. दोन हजार रुपयांची नोट चलनातून मागे घेण्याचा निर्णय आरबीआयने घेतला. 23 मे पासून बँकांमधून दोन हजार रुपयांच्या नोटा बदलून मिळण्यास सुरुवात झाली आहे.
आतापर्यंत चलनात असलेल्या 2,000 रुपयांच्या 50 टक्के नोटा परत आल्याची माहिती आरबीआयने दिली. या नोटा 20 दिवसांपेक्षा कमी कालावधीत परत आल्या आहेत. परत आलेल्या नोटांची किंमत १.८२ लाख कोटी रुपये आहे.
RBI गव्हर्नर शक्तीकांत दास म्हणाले की, 85% नोटा बँकेत ठेवी म्हणून परत आल्या आहेत. 31 मार्चपर्यंत 3.62 लाख कोटी रुपयांच्या 2,000 रुपयांच्या नोटा चलनात होत्या. RBI गव्हर्नरांनी सप्टेंबरमध्ये शेवटच्या क्षणी होणारी गर्दी टाळण्याचे आवाहनही केले. ३० सप्टेंबरपर्यंत या नोटा बँकांमध्ये जमा किंवा बदलून घेता येतील. ते पुढे म्हणाले की, केंद्रीय बँकेकडे बदलण्यासाठी पुरेसे चलन उपलब्ध आहे.
चलनात असलेल्या नोटांचे मूल्य पैसे काढण्यापूर्वीच लक्षणीयरीत्या खाली आले होते (2018 ते 2023 पर्यंत 46% खाली). 31 मार्च 2018 रोजी चलनात असलेल्या या नोटांचे एकूण मूल्य 6.73 लाख कोटी रुपयांवरून 31 मार्च 2018 रोजी (चलनात असलेल्या नोटांच्या 37.3 टक्के) उच्चांकावर 3.62 लाख कोटी रुपयांवर घसरले, जे 31 मार्च रोजी चलनात असलेल्या नोटांच्या केवळ 10.8 टक्के होते.
