नवी दिल्ली : देशाचे १७ वे उपराष्ट्रपती निवडण्यासाठी उद्या (९ सप्टेंबर) निवडणूक पार पडणार आहे. गेल्या महिन्यात तत्कालीन उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड यांनी आरोग्याच्या कारणास्तव पदत्याग केल्याने ही पोटनिवडणूक होत आहे. या वेळी सत्ताधारी एनडीएचे सी.पी. राधाकृष्णन आणि इंडिया आघाडीचे उमेदवार माजी न्यायमूर्ती बी. सुदर्शन रेड्डी यांच्यात थेट सामना होणार आहे.
मतदानाची प्रक्रिया-
उपराष्ट्रपतीची निवड संसद सदस्यांकडून केली जाते. लोकसभा, राज्यसभा आणि नामनिर्देशित सदस्य धरून एकूण ७८३ खासदार मतदानासाठी पात्र आहेत. गुप्त मतदान पद्धती व ‘सिंगल ट्रान्सफरेबल व्होट’ प्रणालीद्वारे निवडणूक घेतली जाते. विजयी होण्यासाठी उमेदवाराला एकूण मतांच्या निम्म्याहून अधिक मते मिळणे आवश्यक आहे.
Gold Rate
18 Aug 2025
कोणाच्या पाठिशी कोण?
एनडीएकडे लोकसभेत मजबूत संख्याबळ असून, वायएसआर काँग्रेससह काही प्रादेशिक पक्षांनीही राधाकृष्णन यांना पाठिंबा जाहीर केला आहे. द्रमुकची भूमिका मात्र अद्याप स्पष्ट नाही.
विरोधकांकडून काँग्रेस, तृणमूल काँग्रेस, आप, समाजवादी पक्ष, राजद, डावे पक्ष, शिवसेना (यूबीटी) आणि इतरांनी एकत्रित येत सुदर्शन रेड्डींच्या बाजूने उभे राहण्याचा निर्णय घेतला आहे. ओवैसी यांचं एआयएमआयएम पक्षही त्यांच्या समर्थनात आहे.
आकडेवारीचे गणित-
लोकसभेत एनडीएचे २९३ खासदार, राज्यसभेत १३० सदस्य आणि नामनिर्देशित खासदारांसह मिळून सुमारे ४३५ मतांचे समर्थन त्यांच्या बाजूने आहे. बहुमतासाठी ३९२ मतांची गरज असल्याने अंकगणिताच्या दृष्टीने राधाकृष्णन आघाडीवर आहेत. तरीही क्रॉस व्होटिंग किंवा अनपेक्षित वळणांचा प्रभाव नाकारता येत नाही.
उमेदवारांची पार्श्वभूमी-
सी.पी. राधाकृष्णन : तामिळनाडूमधील ज्येष्ठ भाजप नेते, सध्या महाराष्ट्राचे राज्यपाल. पक्षनिष्ठा आणि दक्षिणेत संघटन वाढवण्याच्या हेतूने त्यांची निवड झाली आहे.
बी. सुदर्शन रेड्डी : आंध्र प्रदेशातील सुप्रीम कोर्टाचे माजी न्यायमूर्ती. प्रामाणिक, निष्पक्ष व लोकशाही मूल्यांचे रक्षण करणारे व्यक्तिमत्त्व म्हणून त्यांची ओळख आहे.
निवडणुकीकडे साऱ्यांचे लक्ष-
एका बाजूला राजकारणातील अनुभवी नेते, तर दुसऱ्या बाजूला न्यायव्यवस्थेतून आलेले माजी न्यायाधीश – अशा भिन्न पार्श्वभूमीचे उमेदवार आमनेसामने आल्याने ही निवडणूक विशेष ठरणार आहे. एनडीएचे संख्याबळ भक्कम असले तरी विरोधकांची एकजूट व मोहीम देखील चर्चेत आहे. उद्या कोण उपराष्ट्रपतीपदी विराजमान होतो, हे पाहण्यासाठी देशाची नजर या निवडणुकीवर खिळली आहे.
