नागपूर : ‘बुरा न मानो होली है’… होळी सण म्हणजे रंगाची उधळण करत खेळला जाणारा सण आहे.’रंगांचा सण’ म्हणून प्रसिद्ध असलेला होळीचा सण फाल्गुन महिन्यातील पौर्णिमेच्या दिवशी साजरा केला जातो. ढोल-ताशांच्या गजरात एकमेकांवर रंग आणि पाणी फेकले जाते. हा उत्साह साजरा करण्यासाठी नागपूरकर सज्ज झाले आहेत.
मात्र यादरम्यान घातक रंगामुळे त्वचेसह डोळ्यांचे मोठे गंभीर नुकसान होऊ शकते. हे पाहता सावधगिरी बाळगणे महत्त्वाचे आहे. याकरिता कशा प्रकारे काळजी घेण्यात यावी यासाठी ‘नागपूर टुडे’च्या टीमने शहरातील आघाडीच्या तज्ज्ञ डॉक्टरांचा सल्ला घेतला. ज्यात द स्किन क्लिनिकच्याडॉ.गितिका पटनी मोहता, अरिहंत नेत्रालयातील नेत्ररोगतज्ज्ञ डॉ. पलक शाह आणि ऑरेंज सिटी हॉस्पिटलमधील त्वचारोगतज्ज्ञ श्रद्धा इंगोले यांचा समावेश आहे.
Gold Rate
29 April 2025
त्वचेवर हानिकारक परिणाम-
त्वचातज्ज्ञांनी असा इशारा दिला आहे की अनेक कृत्रिम होळीच्या रंगांमध्ये जड धातू, कृत्रिम रंग आणि शिसे, पारा आणि क्रोमियम सारखी औद्योगिक रसायने असतात, ज्यामुळे खालील गोष्टी होऊ शकतात.
-संपर्क त्वचारोग – ऍलर्जीक प्रतिक्रियांमुळे लालसरपणा, खाज सुटणे आणि जळजळ.
-रासायनिक बर्न्स विषारी घटकांमुळे त्वचेची तीव्र जळजळ आणि सोलणे.
-मुरुमे आणि फुटणे घाम आणि तेलात रंगाचे अवशेष मिसळल्याने छिद्रे बंद होतात.
केसांचे नुकसान टाळूमध्ये रंग शोषल्यामुळे कोरडेपणा आणि केस झाडण्याची लक्षणे दिसून येतात.
प्रतिबंधात्मक टिप्स: तज्ञांनी बाहेर पडण्यापूर्वी नारळ किंवा बदाम तेल लावण्याची आणि त्वचेची जळजळ टाळण्यासाठी सौम्य क्लींजर वापरून रंग ताबडतोब धुण्याची शिफारस केली आहे.
डोळ्यांची घ्या अशी काळजी –
नेत्ररोगतज्ज्ञ डॉ. पल्लक शाह यांनी होळीच्या विषारी रंगांमुळे डोळ्यांच्या आरोग्याला होणारे धोके स्पष्ट केले. अनेक रासायनिक-आधारित रंगांमध्ये अल्कधर्मी पदार्थ असतात ज्यामुळे डोळ्यांची तीव्र जळजळ, लालसरपणा आणि अगदी कॉर्नियलचे नुकसान होऊ शकते, असे त्या म्हणाल्या.
होळीच्या रंगांमुळे डोळ्यांच्या सामान्य समस्या:-
– नेत्रश्लेष्मलाशोथ रासायनिक जळजळीमुळे डोळे लाल, पाणचट आणि खाज सुटणे.
– कॉर्नियल ओरखडे खरखरीत रंगाच्या कणांमुळे कॉर्नियावर लहान ओरखडे.
– डोळे कोरडे आणि ऍलर्जी – वाढलेली संवेदनशीलता, जळजळ आणि अस्वस्थता.
खबरदारीचे उपाय:
-होळी खेळताना संरक्षक सनग्लासेस घाला.
-रंग आत गेल्यास डोळ्यांना घासणे टाळा, कारण त्यामुळे जळजळ वाढू शकते.
– स्वच्छ, थंड पाण्याने ताबडतोब स्वच्छ धुवा आणि गरज पडल्यास डॉक्टरांनी लिहून दिलेले लुब्रिकेटिंग आय ड्रॉप्स वापरा.
– जर जळजळ होत राहिली तर ताबडतोब वैद्यकीय मदत घ्या.
या होळीला तुमच्या त्वचेचे आणि डोळ्यांचे संरक्षण कसे करावे याबद्दल सविस्तर जाणून घेण्यासाठी तिन्ही तज्ज्ञ डॉक्टरांनी ‘नागपूर टुडे’ला दिलेली सविस्तर मुलाखत पाहा.
