नागपूर : काळ्या यादीत टाकलेल्या व्यक्तींचा शोध घेण्यासाठी नागपूर रेल्वे स्थानकाने एक स्मार्ट पाऊल उचलले आहे. रेल्वे स्थानक लवकरच एआय कॅमेऱ्यांनी सुसज्ज होणार आहे. या एआय कॅमेऱ्यांमध्ये व्हिडिओचे डेटामध्ये रूपांतर करण्याची क्षमता असेल, अशी माहिती मध्य रेल्वेच्या वरिष्ठ सूत्रांनी नागपूर टुडेला दिली. या कॅमेऱ्यांमध्ये ब्लॅकलिस्टेड व्यक्ती आणि दलालांचे चेहरे ओळखण्याची क्षमता आहे.
मध्य रेल्वेच्या वरिष्ठ सूत्रांनी नाव न सांगण्याच्या अटीवर सांगितले की, रेल्वे पोलीस दल (RPF) नियमित गुन्हेगार आणि काळ्या यादीत टाकलेल्या दलालांचा डेटा सिस्टममध्ये अपलोड करतील. त्यानुसार हे कॅमेरे त्या व्यक्तींचे चेहरे ओळखून छायाचित्र टिपणार आहेत.
AI-सक्षम पाळत ठेवणे प्रणाली हे भारतीय रेल्वे आणि Jio द्वारे अलीकडेच सुरू केलेला पायलट प्रकल्प आहे.
सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार,पुणे रेल्वे विभागाने जियो प्लेटफॉर्म्स लिमिटेडची सहायक कंपनी जियोथिंग्स लिमिटेडसोबत हातमिळवणी करत स्टेशनवर पाळत ठेवली होती. हा पायलट प्रकल्प अद्याप प्रगतीपथावर असल्याने, रेल्वे अधिकाऱ्यांनी कॅमेऱ्यांच्या मॉनिटरिंग क्षमतेचा एक आठवड्याचा डेटा उघड केला आहे.
पुणे रेल्वे विभागाच्या आकडेवारीवरून असे दिसून आले आहे की 26 फेब्रुवारी ते 3 मार्च या कालावधीत सुमारे 9,625 लोकांनी सार्वजनिक आरक्षण प्रणाली (PRS) परिसराला भेट दिली, त्यापैकी 7,311 पुनरावृत्ती आणि 2,314 नवीन अभ्यागत होते. एकूण अभ्यागतांपैकी सुमारे 1.1 टक्के लोकांनी मास्क घातले होते, असेही डेटावरून स्पष्ट झाले आहे.
प्राथमिक टप्प्यात, चेहरा जुळण्याव्यतिरिक्त, कॅमेरे एखाद्या व्यक्तीचा सरासरी निवास वेळ देखील निर्धारित करू शकतात. सुमारे पाच मिनिटे पीआरएस खिडकीजवळ 1,500 हून अधिक लोकांचे निरीक्षण करण्यात आले, तर सुमारे 700 ते 900 अभ्यागत सुमारे एक तास या क्षेत्रात राहिले, अशी माहिती सूत्रांनी दिली. अधिकाऱ्याने नमूद केले की चाचणी चालू असल्याने, कॅमेऱ्यांना रेल्वे कर्मचारी स्टाफला ओळखण्यासाठी देखील सूचना देण्यात आल्या आहेत. याशिवाय, कॅमेरे पीआरएसमध्ये रांगेचे व्यवस्थापन देखील शोधू शकतात आणि रांगेचे गैरव्यवस्थापन केव्हा होते हे देखील शोधू शकतात.
हे कॅमेरे कार्यान्वित झाल्यानंतर नागपूर रेल्वे स्थानकावरील प्रवाशांच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने महत्त्वाचे ठरतील. दरम्यान, नागपूर रेल्वे स्थानकावर 240 कॅमेरे आधीपासूनच कार्यरत आहेत. जे स्थानकावरील हालचाली आणि सुरक्षा सुनिश्चित करतात.
– शुभम नागदेवे